Quotezakken

Sinds een paar weken weten we dat Jos Beijnen de huisdealer van het Slotervaartziekenhuis was en zo niet alleen de privé kluis van Aysel Erbudak, maar vooral een BV vulde. Het is mij niet bekend welke spuit elf daar al die jaren accountant is geweest maar deze ‘Hans Kazan’ zal ik mijn jaarrekening niet toevertrouwen. Kan het in deze Fifa van de zorg nog erger? Ja, neem de graai-oncoloog Gerrit S. die tonnen pharmagelden had verstopt in een… ventilatiekanaal. Je moet het maar bedenken. Hij zou toch als geen ander moeten weten dat een ventilatieschacht juist een risico zou zijn voor de volksgezondheid, en zeker nadat nu blijkt dat het zijn eigen gezondheid zou schaden. In de rechtbank huilt hij nu krokodillentranen.

Echt somber word ik er niet van. Het is van alle tijden en zo hoorde ik recent iemand van formaat zeggen, dat alles waar je in de zorg voor betaalt er veel van krijgt. Iedereen was het met hem eens. Sjoemelzorg zou ik zeggen, want ik dacht altijd dat evidence based de basis voor al het medisch handelen was. De geneesmiddelenindustrie zou volgens Peter Gøtzsche klem zitten tussen het belang van de patiënt en het uitkeren van dividend. Jesse Klaver van Groen Links stelt dat de hele samenleving is doordrenkt van economisme. Ik zou zeggen dat is de consequentie van ons neoliberale model wat ons ook extreem veel welvaart heeft gebracht. Waarom zou economisme en durfkapitaal in de zorg geen rol mogen spelen? Biotech is een voorbeeld van zo’n ingewikkeld huwelijk, omdat de mensen die er werken niets van geld weten en zij die geld hebben niets van onderzoek. Er ontstaan aandeelhoudersgedreven belangen en bij een verkoop van een biotechbedrijf is er een zeker belang aan hoopgevende perspectieven. Zo zijn er in deze branche heel veel matige innovaties met briljante financiering. Het utilisme stelt dat we zoveel mogelijk mensen moeten laten profiteren van innovatie. Dat staat op gespannen voet met de kosten van veel nieuwe geneesmiddelen voor een kleine populatie patiënten die het budget van VWS zullen terroriseren.

Een eenvoudig antwoord is er niet. Lawaaipapegaaien over geld verdienen in de farmacie is net zo onzinnig als het drammen over enkel de morele plicht dat elk middel tegen elke prijs beschikbaar moet zijn. Bij het Zorginstituut Nederland weten ze dat naar aanleiding van de discussies over Pompe en Fabry maar al te goed. De overwegingen van de filosofen Kant en Mill hebben nooit de directie van het Slotervaart geïnspireerd. Stop met die diaree aan oneliners en kom met een fundamenteel debat over die arme stakkers die dringend wachten op een weesgeneesmiddel, onderzoek, politieke besluitvorming  en de winstmaximalisatie van pharma. Wie dat afdoet in oneliners, mezelf incluis, zijn in mijn ogen allemaal simpelweg… quotezakken.

Henk Pastoors is directeur van TopSupport Strategie en Informatie. Hij levert als adviseur maatwerk in analyse en strategie in de farmacie en zorg.